Informatie
Over eetproblemen
Welke eetproblemen zijn er beschreven?
Het kan fijn zijn (h)erkenning en duidelijkheid te vinden in waar jij precies last van hebt.
Zelf zal ik niet van ‘eetstoornis’ spreken gezien het vastklampen aan (identificeren met) een stoornis zo sterk kan zijn dat dit problemen juist in stand houdt. Ik richt mij liever tot de (kern)angst die eronder ligt en spreek daarom eerder van ‘angst’ of ‘blokkade’ dan van ‘eetstoornis’. Daar waar een ‘stoornis’ definitief en statisch lijkt, valt een blokkade te doorbreken en een angst te overwinnen. Een belangrijk inzicht bij het herstel!
Gebruik onderstaand overzicht ter indicatie, maar bijt je er niet in vast!
Anorexia
Lees meer
Je hebt last van anorexia wanneer je eten bent gaan vermijden en hierdoor zeer weinig voeding tot je krijgt. Dit kan tot ondervoeding leiden. Om anorexia te hebben hoef je niet altijd graatmager te zijn, zie misverstanden bij eetstoornissen.
De letterlijke betekenis van anorexia (vanuit het Latijns) is ‘gebrek aan eetlust door nerveuze oorzaken’. Deze omschrijving is onjuist, mensen met anorexia hebben wel degelijk een hongergevoel, maar weigeren te eten.
Boulimia
Lees meer
Wanneer je last hebt van boulimia, heb je last van terugkerende eetbuien. Uit angst om aan te komen probeer je deze eetbuien te compenseren door bijvoorbeeld dwangmatig veel te gaan bewegen, te braken en/of andere manieren om te compenseren.
Eetbuistoornis (BED)
Lees meer
Ook wel Binge Eating Disorder of BED. Net als bij boulimia heb je last van flinke eetbuien gevolgd door groot schuld- en schaamte gevoel. Verschil met boulimia is dat je niet braakt of laxeert.
Eetstoornis Niet Anders Omschreven (NAO)
Lees meer
Dit is de meest gediagnosticeerde eetstoornis. Het wil zeggen dat jij symptomen hebt van zowel anorexia, boulimia en/of eetbuistoornis, maar niet precies aan één van deze drie voldoet. Het loopt dus door elkaar, maar het is wel degelijk een eetstoornis. Vandaar dat deze wel als eetstoornis gediagnosticeerd wordt.
Orthorexia
Lees meer
Bij orthorexia schiet je door in gezond en verantwoord eten. Iets wat wellicht positief begon, is dwangmatig en obsessief geworden waardoor je jezelf erin verliest. In plaats van het goede gevoel om gezond te eten, is de angst om ‘slecht’ te eten gaan overheersen, zoals het binnenkrijgen van suikers of ‘verkeerde’ vetten.
Arfid
Lees meer
Dit staat voor Avoident/Restrictive Food Intake Disorder. Hoewel het zich geheel anders uit dan de andere eetstoornissen, speelt ook angst en vermijding een grote rol. Jij vermijdt voedsel niet zozeer om af te willen vallen, maar vanwege een bepaalde structuur, textuur, kleur of smaak. Dit maakt het lastig om met andere mensen te eten, wat tot isolement kan leiden.
Hoe herken je eetproblemen
Je bent steeds meer met eten bezig
Je bent niet tevreden met hoe je eruit ziet
Angst om aan te komen wordt steeds groter
Je probeert op alle mogelijke manieren af te vallen, zelfs als dit ten koste gaat van leuke dingen die je wilde doen
Je gaat steeds meer sociale situaties zoals verjaardagen en
etentjes uit de weg
Je voelt je steeds vermoeider en lustelozer
Misschien geldt bovenstaande niet voor jou, maar durf je voeding met bepaalde structuur, textuur, smaak of kleur niet te eten
Misverstanden
Er bestaan veel misverstanden over eetstoornissen. Hieronder noem ik er een paar:
Een eetstoornis gaat nooit meer over
Eet eetstoornis is een welvaartsziekte (komt alleen voor in welvarende landen).
Je moet dun zijn om een eetstoornis te hebben
Iemand met anorexia vindt zichzelf altijd te dik
Alleen meisjes hebben eetstoornissen
Eetstoornissen komen alleen voor bij jongeren en niet bij volwassenen
Wat kun je als ouder doen?
Als ouder bevind je je in een ingewikkelde situatie wanneer je kind last heeft van angst en dwang op het eten.
Het is een gevoelig onderwerp wat, helemaal vanuit de positie als ouder, snel als ‘verkeerd’ of negatief opgevat kan worden.
Hieronder een aantal punten die je juist wel of beter niet kan doen.
DO’S
Zelfzorg: zorg goed voor jezelf en je (eventuele) partner, maak tijd voor jezelf en elkaar. Praat met elkaar.
Blijf (zoveel mogelijk) uit de discussie over het eten en je richt je tot de emotie eronder: toon begrip.
Haal druk en verwachtingen van het eten af, ‘pushen’ tot eten werkt averechts. Laat vooral in eigen gedrag zien wat normaal is (normaliseren).
Tijdens eetmomenten: zorgen voor positieve afleiding en sfeer aan tafel.
Samen leuke dingen te doen (die geen betrekking hebben op het eten)
Kijk naar jezelf: wat is jou kijk op eten? En hoe kijk jij naar jezelf (zelfbeeld)? Wees alert op wat je zegt en doet in bijzijn van je kind.
Richt je aandacht en complimenten op emoties, uitstraling, talenten en positief gedrag (niet op eten of uiterlijk).
Stimuleer inzet van professionele hulp (bespreek dit bij voorkeur op een neutraal moment los van het eten, richt dit op het welzijn van je kind, niet op het veranderen van eetgedrag).
Zelf afvallen? Wees er open en transparant over door het bespreekbaar te maken. Geef uitleg waarom dit voor jou nodig is (vanuit gezond oogpunt).
Vertrouwen hebben in je kind en dit uitstralen naar hem/haar.
DONT’S
Zelfzorg: jezelf wegcijferen (iets wat snel erbij ‘inschiet’ door alle zorg die je voor je kind/het gezin hebt, wees hier alert op, denk aan je voorbeeldfunctie).
In discussie gaan met de eetstoornis-stem (discussies gerelateerd aan eten/bewegen) – deze win je niet en daarbij maakt het de eetstoornis juist sterker
Druk en verwachtingen opvoeren voor, tijdens of na het eten
Tijdens eetmomenten: praten over beladen onderwerpen die de sfeer negatief beïnvloeden en de eetstoornis kunnen triggeren (zoals eetgerelateerde onderwerpen, ruzies, discussies etc.).
Controle willen uitoefenen op het eetgedrag en/of sancties leggen op abnormaal eetgedrag (dwang is niet met dwang te bestrijden, dit heeft een averechtse werking).
Complimenten gericht op het uiterlijk, dit kan gevoelig liggen (richt dit liever tot emotie, uitstraling, gedrag los van het eten, talenten etc.)
Eigen emotie (zoals teleurstelling, boosheid, frustratie) mbt tot het eetgedrag uiten.
Vergelijkingen trekken met andere kinderen en/of met jezelf toen jij die leeftijd was (tenzij dit vanuit steunend perspectief is).
Zelf afvallen? Ga die niet verbergen uit angst dat je kind het zal merken. Jongeren met eetproblemen hebben voelsprieten hiervoor, wees er open en transparant over.